Cách đây 45 năm, ngày 20/6/1977, Trung tá Hun Sen, 27 tuổi, Trung đoàn trưởng Vùng 21, khu Đông Campuchia, nay là Chủ tịch Đảng Nhân dân, Thủ tướng Chính phủ Campuchia và cộng sự sau khi vượt qua biên giới Campuchia sang Việt Nam đã quyết định tìm kiếm sự giúp đỡ của Việt Nam để đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot, mang lại hòa bình cho đất nước Campuchia. Cụm công trình X16 trên lãnh thổ Việt Nam, là một phần trong cụm di tích kỷ niệm “Con đường tiến tới đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot” của Thủ tướng Campuchia Hun Sen. Cụm công trình này nằm trên địa bàn 2 huyện tại huyện giáp ranh là Memot, tỉnh Tbong Khmum, Vương quốc Campuchia và huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước. Sau khi sang lãnh thổ Việt Nam, với sự giúp đỡ của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, Hun Sen và cộng sự đã từng bước thành lập Mặt trận Đoàn kết cứu nước Campuchia, cùng quân tình nguyện Việt Nam đánh đổ hoàn toàn chế độ diệt chủng Pol Pot ngày 07/01/1979, cứu hàng triệu người dân Campuchia thoát khỏi thảm họa diệt chủng... 

Trong buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đón Thủ tướng Campuchia Hun Sen ngay tại “Miếu thờ Cây Độc lập” điểm đầu tiên khi Thủ tướng Hun Sen đặt chân lên lãnh thổ Việt Nam 45 năm trước. Tiếp đó cả 2 Thủ tướng cùng tiến hành nghi lễ thắp hương để tưởng nhớ về hành trình đưa nhân dân Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot và trồng cây lưu niệm bên bia đá của cụm công trình X16, là dấu mốc thể hiện tình cảm hữu nghị cao quý thiêng liêng của hai dân tộc. Tại đây, Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã có những phút trò chuyện thân mật cùng các nhân chứng và nhân dân địa phương những người đã giúp đỡ và đưa ông đến gặp lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam.

Sau khi kết thúc nghi thức tại Cụm công trình X16 bên phía Việt Nam, đoàn lãnh đạo Chính phủ hai nước Việt Nam - Campuchia tiếp tục di chuyển sang cụm di tích kỷ niệm “Con đường tiến tới đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot” của Thủ tướng Campuchia Hun Sen phía bên kia biên giới thuộc huyện Memot, tỉnh Tbong Khmum, Vương quốc Campuchia.

Phát biểu tại lễ do phía bạn tổ chức, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Kỷ niệm 45 năm “Hành trình tiến tới lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot” không chỉ nhắc nhở chúng ta ghi nhớ dấu mốc lịch sử về sự khởi nguồn của cuộc đấu tranh vì lương tâm, phẩm giá con người, vì chính nghĩa lật đổ chế độ diệt chủng tàn bạo mà còn là minh chứng sống động về mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết, thủy chung, sắt son, gắn bó giữa hai dân tộc Việt Nam - Campuchia.

Để bảo đảm tuyệt đối an toàn cho lễ kỷ niệm đặc biệt được tổ chức trong cụm di tích trên địa bàn biên giới thuộc lãnh thổ của cả 2 quốc gia với sự có mặt của 2 Thủ tướng Chính phủ và nhiều đại biểu lãnh đạo cấp cao của 2 Chính phủ, trong những ngày qua, lực lượng Công an tỉnh Bình Phước đã phối hợp chặt chẽ nhịp nhàng với các lực lượng đảm bảo tuyệt đối an toàn cho buổi lễ. Trên các vị trí được phân công, các cán bộ chiến sỹ Công an đã phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng với các lực lượng sẵn sàng chủ động làm tốt nhiệm vụ được phân công ở các vị trí. Buổi lễ đặc biệt này đã được bảo vệ tuyệt đối an toàn.

Một số hình ảnh tại lễ kỷ niệm “45 năm con đường tiến tới đánh đổ chế độ
diệt chủng Pol Pot” của Thủ tướng Campuchia Hun Sen (20/6/1977 - 20/6/2022)

Văn Tuyên - Ngọc Huấn