Nghị định đúng thời điểm

Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông, từ năm 2009 đến năm 2023, toàn quốc đã xảy ra 406.688 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 138.784 người, bị thương 386.002 người. Riêng trong năm 2024, cả nước đã xảy ra 23.484 vụ tai nạn giao thông, làm 10.944 người chết và 17.342 người bị thương. Trung bình một ngày có từ 29 – 33 người tử vong do tai nạn và trung bình mỗi năm, tai nạn giao thông cướp đi sinh mạng của gần 10.000 người, đa số là lực lượng đang trong độ tuổi lao động. Những con số này cho thấy, tai nạn giao thông luôn là vấn đề nhức nhối và kéo dài trong suốt nhiều năm qua. Trong các loại tử vong vì thiên tai, bệnh tật, dịch bệnh thì tử vong do tai nạn giao thông để lại hậu quả nghiêm trọng, gây ra sự đau đớn tột cùng vì sự ra đi đột ngột. Bệnh tật có thể dự đoán, thiên tai có thể dự phòng còn tử vong do TNGT thì lại không thể nói trước, biết trước. Bởi chỉ một phút lơ là, mất kiểm soát của người tham gia giao thông, hệ luỵ từ những vụ TNGT để lại không chỉ là nỗi đau mất người thân, nỗi đau về thể xác do thương tật mà còn khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh khó khăn, bế tắc. 
Một trong những mục tiêu cơ bản trong bảo đảm trật tự an toàn giao thông mà Đảng, Nhà nước ta đề ra là phấn đấu giảm tai nạn giao thông trên cả 3 tiêu chí số vụ tai nạn, số người chết và số người bị thương. Trong khi đó, nguyên nhân chủ yếu của tai nạn giao thông đường bộ hầu hết là do nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật và kĩ năng điều khiển phương tiện của người lái xe. Vấn đề này mãi vẫn chưa thể giải quyết triệt để, đòi hỏi phải có những bước chuyển biến mạnh mẽ hơn. Vì vậy, Nghị định 168 ra đời cùng với các quy định về trật tự, an toàn giao thông đường bộ khác giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy những thay đổi này. Một xã hội văn minh chỉ hình thành khi pháp luật được tôn trọng, ngay từ hành vi nhỏ nhất trên đường.

Còn nhớ, trong giai đoạn đầu triển khai Nghị định 100 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt với mức xử phạt tăng nặng đối với hành vi vi phạm về nồng độ cồn, dư luận cũng có nhiều ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, số vụ vi phạm nồng độ cồn sau đó đã giảm đáng kể. Đặc biệt là số vụ tai nạn giao thông liên quan đến nồng độ cồn giảm mạnh. Tính riêng trên địa bàn tỉnh Bình Phước, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến nồng độ cồn trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 chỉ chiếm khoảng 1,67% nguyên nhân các vụ tai nạn.

Thay đổi hành vi để xây dựng môi trường giao thông an toàn

Thông thường, cần có một khoảng thời gian để đánh giá tác động của các chính sách mới. Nhưng Nghị định 168 ngay lập tức đã tạo ra hiệu ứng và kết quả rõ rệt. Theo thống kê của Uỷ ban An toàn giao thông quốc gia, kết thúc 9 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, tình hình tai nạn giao thông so với cùng kì của Tết năm 2024 giảm sâu cả 3 tiêu chí, giảm trên 36% số vụ, giảm trên 37% số người chết và giảm trên 38% số người bị thương. Có thể nói, trong vòng 10 năm trở lại đây, chưa năm nào số vụ tai nạn giao thông trong một kì nghỉ Tết kéo dài lại có mức giảm sâu như vậy. Kết quả khả quan này là nhờ sự vào cuộc từ rất sớm, quyết liệt và quyết tâm cao của Chính phủ, các bộ ngành, địa phương trong công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông dịp Tết. Trong đó, việc ban hành và đưa vào áp dụng Nghị định 168 đã tạo ra “cú hích” mạnh mẽ, góp phần thay đổi hành vi tham gia giao thông của người dân. Sự tăng nặng chế tài cùng việc trừ điểm trực tiếp đã không chỉ xử lý vi phạm hiệu quả mà còn tạo ra tính răn đe, giáo dục rõ rệt, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.
Trong hội nghị tổng kết công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh năm 2024, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tuệ Hiền cũng nêu rõ, ngành chức năng tăng cường xử lý vi phạm không phải chỉ để răn đe mà quan trọng hơn là nâng cao ý thức và tạo thành thói quen chấp hành pháp luật cho người dân. Sự trật tự và quy củ mới có thể tạo ra một hệ thống giao thông văn minh và an toàn. Chủ tịch UBND tỉnh cũng chỉ đạo nhiệm vụ cụ thể cho từng sở ngành, đặc biệt là phải đề cao tính nêu gương của cán bộ công chức, viên chức trong tuân thủ quy định về trật tự an toàn giao thông. Từ đó, coi trọng và quan tâm hơn đến công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức để hạn chế vi phạm, góp phần hình thành văn hoá giao thông của người dân.

Mọi người dân đều bình đẳng trước pháp luật. Và mức xử phạt được áp dụng cho tất cả những ai vi phạm khi tham gia giao thông. Việc chấp hành nghiêm quy định pháp luật về giao thông nói chung, Nghị định 168 nói riêng là nghĩa vụ, trách nhiệm của mỗi người dân, là dấu hiệu phản ánh sự văn minh trong xã hội thượng tôn pháp luật.

Chú thích ảnh:

Lực lượng CSGT tập trung xử lý các hành vi vi phạm là nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn giao thông

Lực lượng CSGT tuyên truyền đến người dân những điểm mới trong Nghị định 168 của Chính phủ