Một số điểm mới của Thông tư liên tịch số 03/2023/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC, ngày 12/5/2023 của Bộ trưởng Bộ Công an, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Quy định về phối hợp thông báo hoặc gửi, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến người phạm tội
Thời gian qua, về việc phối hợp thông báo, gửi, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến người phạm tội giữa lực lượng Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân được thực hiện theo Thông tư liên tịch số 05/2018/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC ngày 25/6/2018. Sau 5 năm thực hiện đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong việc xây dựng tàng thư và cơ sở dữ liệu điện tử về đối tượng phạm tội và các hành vi vi phạm pháp luật, đáp ứng tốt các yêu cầu tra cứu, thống kê, trích lục tiền án tiền sự phục vụ cho công tác điều tra, truy tố, xét xử góp phần thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về ANTT.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện Thông tư liên tịch số 05/2018/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC ngày 25/6/2018 cho thấy còn nhiều vấn đề bất cập so với yêu cầu thực tiễn, đặc biệt là yêu cầu kết nối cơ sở dữ liệu nghiệp vụ, cải cách thủ tục hành chính theo Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Hội nghị sơ kết Thông tư liên tịch số 03 tổ chức tại Công an tỉnh
Do đó, ngày 12/5/2023, Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao đã ký ban hành Thông tư liên tịch số 03/2023/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC quy định về phối hợp thông báo hoặc gửi, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến người phạm tội để thay thế Thông tư liên tịch số 05/2018/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC ngày 25/6/2018. Nội dung của Thông tư liên tịch 03 là sự kế thừa, đồng thời lược bỏ các quy định không phù hợp của Thông tư liên tịch 05, khắc phục tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện, xây dựng, bổ sung các quy định mới phù hợp với yêu cầu thực tiễn đặt ra, theo hướng tinh gọn, rõ ràng, cụ thể về đối tượng, nội dung, phương thức, thời gian, trách nhiệm, cụ thể: Thông tư liên tịch 03 bao gồm 05 chương và 19 điều, trong đó:
- Bổ sung 01 Điều quy định Trại giam, Trại tạm giam thuộc Bộ Công an, Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh có trách nhiệm thông báo hoặc gửi thông tin, tài liệu về Cơ quan Hồ sơ nghiệp vụ (Điều 5).
Đây là điều mới so với Thông tư liên tịch 05, nhằm quy định một số đơn vị khác thuộc ngành Công an trong quá trình thực hiện nhiệm vụ có chức năng ban hành các văn bản theo trình tự tố tụng hình sự, những tài liệu này cần phải thu thập về Cơ quan Hồ sơ nghiệp vụ phục vụ cho công tác truy bắt đối tượng đang thi hành án hình sự bỏ trốn, gồm: Quyết định truy nã, quyết định đình nã.
- Bổ sung 01 Điều quy định về phương thức thông báo báo hoặc gửi tài liệu và kết nối, chia sẻ thông tin (Điều 11).
Đây là điều mới so với Thông tư liên tịch 05 nhằm thay đổi việc gửi thông tin, tài liệu theo phương pháp thủ công sao gửi tài liệu giấy sang ứng dụng công nghệ thông tin bằng phương thức trao đổi thông tin, tài liệu điện tử, bảo đảm thông tin, tài liệu được thông báo hoặc gửi, cung cấp kịp thời, đúng quy định của pháp luật và có giá trị pháp lý theo chỉ đạo của lãnh đạo lãnh đạo Bộ. Theo đó: (1) các đơn vị có liên quan thuộc các ngành Công an, Kiểm sát, Tòa án thông báo hoặc gửi, cung cấp thông tin, tài liệu bằng bản giấy hoặc sử dụng hệ thống phần mềm quản lý văn bản điều hành của ngành tích hợp với Trục liên thông văn bản Quốc gia để thông báo hoặc gửi, cung cấp thông tin, tài liệu điện tử liên quan đến người phạm tội; (2) Thông tin, tài liệu số hóa được trao đổi thông qua Trục liên thông văn bản Quốc gia; (3) Bộ Công an chủ trì đề xuất, xây dựng Cơ sở dữ liệu kết quả điều tra, truy tố, xét xử để phục vụ kết nối, chia sẻ thông tin giữa Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Tòa án nhân dân tối cao thông qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia. Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao căn cứ vào yêu cầu thực tiễn để xây dựng hệ thống công nghệ thông tin phục vụ kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu kết quả điều tra, truy tố, xét xử.
- Thông tư liên tịch số 03 đã khắc phục tình trạng quy định các cơ quan tiến hành tố tụng phải gửi quá nhiều các loại tài liệu về về Cơ quan Hồ sơ nghiệp vụ theo hướng lược bỏ tài liệu gửi là diễn biến, thủ tục theo trình tự tố tụng, kế thừa và bổ sung các tài liệu là kết quả xử lý cuối cùng để gửi về Cơ quan Hồ sơ nghiệp vụ, cụ thể:
+ Cơ quan điều tra gửi 6 loại tài liệu (Giảm 15 loại tài liệu).
+ VKSND gửi 4 loại tài liệu (Giảm 11 loại tài liệu).
+ TAND gửi 9 loại tài liệu (Giảm 10 loại tài liệu).
Công an tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh và Tòa án nhân dân tỉnh ký kết thực hiện Thông tư liên tịch số 03
- Thông tư liên tịch số 03 quy định theo hướng rút ngắn thời hạn các cơ quan phải thông báo hoặc gửi thông tin tài liệu liên quan đến người phạm tội về Cơ quan Hồ sơ nghiệp vụ trong thời hạn 05 ngày (giảm 10 ngày so với Thông tư liên tịch số 05), nhằm kịp thời cập nhật thông tin về người phạm tội tại Cơ quan Hồ sơ, đáp ứng yêu cầu công tác nghiệp vụ của lực lượng CAND và công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án hình sự của cơ quan chức năng thuộc 3 ngành. Thông tư liên tịch số 03 đã quy định chi tiết, cụ thể về chế độ thông tin, báo cáo, mốc thời gian và thời hạn gửi báo cáo đối với từng cấp của các ngành Công an, Kiểm sát, Tòa án để các đơn vị liên quan của mỗi ngành tổ chức thực hiện, đảm bảo thông tin dữ liệu đối tượng “đúng, đủ, sạch, sống”, đáp ứng yêu cầu của hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, phục vụ hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về ANTT, công tác bảo vệ nội bộ, đáp ứng các yêu cầu hợp pháp của cá nhân, tổ chức, đảm bảo thông tin về đối tượng và danh chỉ bản được chuẩn hóa, dồn trùng, đáp ứng yêu cầu kết nối, chia sẻ dữ liệu, thông tin, phục vụ hiệu quả cho công cuộc Chuyển đổi số quốc gia.