Tháng 9 vừa qua, cơn bão số 3 lại ập đến với mức tàn phá khủng khiến, khiến nhiều gia đình thiệt hại nặng nề, rơi vào cảnh không có nhà để ở, Bộ trưởng Lương Tam Quang tiếp tục chỉ đạo Công an 6 tỉnh phía Bắc phối hợp triển khai xây dựng 466 căn nhà cho các hộ dân có nhà bị sập, đổ hoàn toàn, không sử dụng được.

Báo CAND thực hiện loạt bài về chủ đề này để phản ánh chủ trương rất nhân văn, ý nghĩa của lãnh đạo Bộ Công an, cách làm sáng tạo, kịp thời của Công an các địa phương; đánh giá của chính quyền cơ sở cũng như phản hồi của bà con khi được ở trong những căn nhà mới do lực lượng Công an hỗ trợ.

Cuộc sống của họ đang được hồi sinh sau bão lũ...

Thượng tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an và đồng chí Ngô Chí Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Trà Vinh cùng các đại biểu thực hiện nghi thức khánh thành, bàn giao nhà mới tặng hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn tại Trà Vinh, ngày 8/10/2024.

Bài 1: Lan tỏa cảm hứng từ người đứng đầu

Trong mùa mưa bão năm 2024, bắt đầu từ trước tháng 7, các áp thấp nhiệt đới, đặc biệt là cơn bão số 1, cơn bão số 2 ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh Bắc Bộ, gây mưa lớn kéo dài, lũ quét, sạt lở đất. Đặc biệt, cơn bão số 3 (Yagi) đã gây thiệt hại nặng nề cho 26 tỉnh, thành phố phía Bắc, khiến 329 người chết, mất tích, 1.929 người bị thương; hơn 234.700 căn nhà, 1.500 trường học và nhiều công trình hạ tầng bị sập đổ, hư hại (tính đến ngày 17/9/2024). Bên cạnh nhiệm vụ bảo đảm ANTT, giúp dân phòng, chống thiên tai, cứu nạn, cứu hộ, lực lượng CAND đã phát động ủng hộ nhân dân bị thiệt hại, chung tay góp sức giúp bà con làm nhà, có nơi ở ổn định, an toàn.

Sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ trưởng Lương Tam Quang

Còn nhớ, ngay từ tháng 7/2024, Bộ trưởng Lương Tam Quang đã chỉ đạo Văn phòng Bộ Công an, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự Bộ Công an (Ban Chỉ đạo ƯPT/BCA) tập trung rà soát thiệt hại đối với các hộ dân bị ảnh hưởng bởi mưa lũ, sạt lở đất, ngập nước để có biện pháp hỗ trợ.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị giao ban công tác Công an tháng 7, ngày 30/7/2024, Bộ trưởng nhấn mạnh: "Mưa bão, lũ lụt, sạt lở đất vừa qua ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dân, tôi yêu cầu Văn phòng Bộ Công an thông báo đến Công an các đơn vị, địa phương, đặc biệt các tỉnh phía Bắc rà soát, thống kê tình hình để chủ động làm nhà cho người dân". Bộ trưởng xót xa chia sẻ, không thể để người dân không có nhà ở, rơi vào cảnh "màn trời, chiếu đất"...., đồng thời ông cho biết sẽ trực tiếp kêu gọi xã hội hoá để xây nhà cho người dân bị thiệt hại sau bão lũ, để họ có thể tái thiết cuộc sống.

Cụ thể hoá ý tưởng này, ngày 7/8, Văn phòng Bộ Công an đã báo cáo Bộ trưởng Lương Tam Quang đề xuất chủ trương giao Giám đốc Công an các địa phương trong thời gian sớm nhất rà soát lại toàn bộ các hộ dân nằm trong địa bàn bị ảnh hưởng bởi thiên tai, đặc biệt là bão, lũ, ngập và sạt lở đất. Ngày 9/8, Văn phòng Bộ Công an tiếp tục tham mưu Bộ trưởng Bộ Công an ban hành Điện thông báo ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng về tổ chức triển khai thực hiện. Theo đó, số gia đình bị mất nhà, không còn nơi ở do bị ngập sâu trong nước hoặc sạt lở đất cần hỗ trợ gồm 118 nhà, nằm trên địa bàn 8 tỉnh Bắc Bộ, trong đó Điện Biên 20 nhà, Sơn La 52 nhà, Yên Bái 2 nhà, Hà Giang 14 nhà, Cao Bằng 10 nhà, Bắc Kạn 3 nhà, Thái Nguyên 2 nhà, Hoà Bình 15 nhà.

Đại tá Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công an, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo ƯPT/BCA cho biết, Thường trực Ban Chỉ đạo ƯPT/BCA đã tham mưu Bộ trưởng có hướng dẫn rất cụ thể đối với Giám đốc Công an các tỉnh, khẩn trương phối hợp chính quyền địa phương, nhất là các cơ quan chức năng quản lý đất, tài nguyên và môi trường, chính quyền cấp xã nơi các hộ gia đình bị mất nhà để khẩn trương bố trí quỹ đất hợp pháp, đất được hỗ trợ từ người thân (bố mẹ, anh chị em ruột...), được pháp luật cho phép, có sự xác định của cơ quan chức năng về quản lý đất để làm nhà cho bà con. Đối với các hộ gia đình không có điều kiện như vậy thì đề nghị chính quyền xã bố trí đất tái định cư theo quy định của pháp luật để khẩn trương xác định các nền nhà.

Từ "lời hiệu triệu" của đồng chí Bộ trưởng, Công an một số tỉnh như Sơn La, Thái Nguyên, Bắc Kạn... đã nhanh chóng hoàn thiện ngay thủ tục pháp lý về điều kiện làm nhà cơ bản cho các hộ dân. Công an tỉnh Sơn La là đơn vị đầu tiên tổ chức thực hiện từ ngày 14/8 (trước một ngày so với chỉ đạo của Bộ), khởi công đồng loạt trên địa bàn toàn tỉnh. Hai ngày sau, 16/8, ba căn nhà đã hoàn thiện (nhà lắp ghép theo tiêu chuẩn "3 cứng": nền cứng, mái cứng, thân cứng; "2 ổn định": đất ổn định, nơi ở ổn định), bàn giao sớm nhất cho các hộ dân tại xã Suối Bàng, huyện Vân Hồ, đúng vào dịp kỷ niệm Ngày truyền thống lực lượng CAND - 19/8 - và hoàn thành trước tiến độ gần 1 tháng.

Tại Bắc Kạn, các căn nhà được khởi công đồng loạt ngày 15/8 và ngày 28/8 đã hoàn thành căn nhà đầu tiên tại thôn Khuổi Ún, xã Nghiên Loan, huyện Pác Nặm, vượt tiến độ 17 ngày. Đối với Công an tỉnh Thái Nguyên, ngày 16/8 xây dựng kế hoạch, khảo sát, xác định địa điểm đất hợp pháp cho hộ gia đình bị mất nhà tại xã Lam Vỹ, huyện Định Hoá, đơn vị đã tổ chức khởi công ngày 22/8 và bàn giao cho gia đình vào dịp Tết Độc lập, vượt tiến độ gần hai tuần...

Chủ trì Hội nghị giao ban công tác Công an tháng 8/2024, Bộ trưởng Lương Tam Quang biểu dương Công an các đơn vị, địa phương đã rất chủ động hỗ trợ, tạo điều kiện làm nhà cho những người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt vừa qua. "Công an các đơn vị, địa phương đã triển khai rất kịp thời, tạo được những hình ảnh đẹp trong lòng nhân dân", Bộ trưởng đánh giá và yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương tập trung thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, rà soát, hỗ trợ nhân dân khắc phục thiệt hại do thiên tai, bão lũ, đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ đối với người dân mất nhà do mưa lũ; trong đó việc quy hoạch vị trí, địa điểm làm nhà mới cho bà con phải đảm bảo an toàn và phù hợp nhu cầu sử dụng. Sự quan tâm của người đứng đầu Bộ Công an thể hiện rất sát sao, ngay từ những việc cụ thể nhất. 

Đại tá Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công an và Thượng tá Nguyễn Hoàng Trí Kháng, Phó Giám đốc Công an tỉnh Thái Nguyên cùng các đại biểu tại Lễ khởi công xây nhà tặng  gia đình chị Hoàng Thị Huyền ở xã Lam Vỹ, huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên.

"Trên nóng, dưới cũng nóng"

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, với vai trò Cơ quan thường trực, chủ trì, điều phối, hướng dẫn, đôn đốc Công an các đơn vị, địa phương thi công hỗ trợ làm nhà cho người dân, Đại tá Nguyễn Hồng Nguyên đã trực tiếp vào tận các bản làng, thôn xóm, nơi các hộ dân bị sạt lở, ngập nước, mất nhà để chứng kiến và chia sẻ với khó khăn, mất mát của người dân. Đồng chí thông tin, tất cả các hộ dân được bàn giao nhà trong đợt đầu tiên, ngoài việc được bàn giao căn nhà mới khang trang, kiên cố, an toàn thì còn được Bộ trưởng gửi tặng một phần quà khi nhận nhà mới, với lời động viên, chúc các hộ dân hạnh phúc, sớm ổn định, phát triển kinh tế, góp phần xây dựng quê hương, đất nước giàu đẹp và đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp bảo vệ ANTT trên địa bàn.

Đợt làm nhà đầu tiên, hỗ trợ các hộ dân bị ảnh hưởng bởi bão số 1, bão số 2 chưa kết thúc thì siêu bão số 3 và mưa lũ sau bão tàn phá quá nặng nề, khiến thêm nhiều hộ dân nhà bị sập đổ hoàn toàn, không thể sử dụng. Ngày 16/9, Văn phòng Bộ Công an tiếp tục thông báo ý kiến của Bộ trưởng Lương Tam Quang chỉ đạo Công an 6 tỉnh: Lào Cai, Yên Bái, Hoà Bình, Hà Giang, Bắc Kạn, Cao Bằng chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành tại địa phương triển khai ngay việc xây dựng nhà cho các hộ dân với phương châm huy động cả hệ thống chính trị tham gia, quá trình thực hiện cần có biểu tiến độ chi tiết, phân công cụ thể cá nhân, đơn vị chịu trách nhiệm; lựa chọn đơn vị thi công, cung cấp tốt nhất để triển khai bảo đảm tiến độ, chất lượng.

Việc xây dựng dự kiến ngày 20/9, đồng loạt trên các địa bàn, mục tiêu hoàn thành sớm nhất, trước ngày 20/11/2024 tổng số 466 nhà dân và 1 điểm trường mầm non, trong đó Lào Cai 207 nhà, Yên Bái 170 nhà, Cao Bằng 57 nhà, Hà Giang 20 nhà và 1 điểm trường mầm non, Bắc Kạn 6 nhà, Hoà Bình 6 nhà.

"Đối với các hộ dân bị mất nhà do thiên tai, bão lũ, Bộ Công an đã yêu cầu Công an cơ sở phải tập trung rà soát, kịp thời tham mưu Công an cấp tỉnh báo cáo ngay về Bộ để triển khai hỗ trợ sớm nhất, nhanh nhất, xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, tuyệt đối không được chậm trễ" - Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh.

Sự chỉ đạo nhân văn và quyết liệt của Bộ trưởng Lương Tam Quang cũng đã lan toả xuống Giám đốc Công an các địa phương, "trên nóng, dưới cũng nóng". Sau Sơn La, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Giám đốc Công an các tỉnh: Điện Biên, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Cao Bằng, Hoà Bình cũng đã lần lượt vào cuộc chỉ đạo lực lượng Công an cơ sở làm nhà hỗ trợ người dân. Hiện đã hoàn thành và bàn giao 26 căn nhà tại Sơn La, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Hà Giang, Cao Bằng, Hoà Bình và đang xây dựng 44 căn nhà của đợt 1. Do tình hình bão lũ, đặc biệt là bão số 3 khiến công tác làm nhà có lúc phải dừng lại để ưu tiên tập trung chống bão, hoặc do một số hộ dân ở địa bàn xung yếu, hiểm trở, mưa kéo dài, khó thi công, hay chưa xác định được đất hợp pháp... Song tất cả đều cố gắng hoàn thành sớm theo đúng chỉ đạo của Bộ trưởng.

Đối với đợt làm nhà thứ hai sau cơn bão số 3, Bắc Kạn đã hoàn thành 4/5 căn nhà Bộ giao trước tiến độ, Công an các tỉnh còn lại cũng đang tích cực đẩy nhanh việc hỗ trợ làm nhà cho người dân với tinh thần không để bất cứ người dân nào bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, bị rơi vào "cảnh màn trời chiếu đất" và sớm có cuộc sống ổn định để lao động sản xuất, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, bởi lực lượng CAND luôn sẵn sàng cạnh bên, chung sức đồng lòng, không để người dân nào bị bỏ lại phía sau...

(Mời quý độc giả xem tiếp Bài 2: Chuyện về địa bàn đầu tiên tổ chức "làm điểm")