Nguyên nhân xảy ra các vụ trộm cắp tài sản, đó là: 

- Do sự chủ quan, lơ là, mất cảnh giác của các thành viên trong nhiều gia đình; cán bộ, nhân viên một số cơ quan, doanh nghiệp; người quản lý, bảo vệ tài sản trong các cơ quan, doanh nghiệp và các hộ gia đình như: cửa nhà khóa bằng các loại khóa không an toàn, thậm chí quên khóa cửa, cửa phòng làm việc hoặc khóa cửa phòng, cửa nhà mà không khóa cửa sổ, cửa ban công; đối với tài sản là xe máy không khóa cổ hoặc để những nơi không có người trông coi…

- Mặt khác trong tháng giáp Tết, hầu hết người dân đều bận rộn, tập trung giải quyết công việc hay kinh doanh, mua sắm, mệt mỏi sau ngày làm việc mà ngủ say, là điều kiện thuận lợi cho kẻ gian đột nhập trộm cắp tài sản.

Đối tượng cắt khóa cửa phòng trọ để trộm cắp

- Trong các khu dân cư, khu nhà trọ có nhiều hộ dân thường xuyên vắng nhà cả ngày là một trong những mục tiêu mà bọn trộm nhằm tới bởi chúng có nhiều thời gian để thực hiện hành vi phá cửa, lục soát tài sản. Không chỉ đột nhập nhà dân, công sở để trộm cắp, kẻ gian còn nhằm vào các công trình xây dựng đang trong giai đoạn hoàn thiện, lợi dụng sơ hở không có người trông coi để trộm cắp các thiết bị nội thất đắt tiền…

- Đối với các cơ quan, doanh nghiệp, trường học không có lực lượng bảo vệ chuyên trách, bảo vệ lỏng lẻo, không lắp đặt hệ thống camera ghi hình, hệ thống chiếu sáng, tường rào không đảm bảo, không thường xuyên tổ chức tuần tra, canh gác bảo vệ tài sản nhất là vào ban đêm, ngoài giờ hành chính hay các dịp nghỉ lễ, Tết....Ngoài ra, một số cơ quan, doanh nghiệp, trường học thuê bảo vệ là những người hết tuổi lao động hoặc do không có kinh phí nên tận dụng lao động tại chỗ và thay phiên nhau làm công tác bảo vệ. Do không có kinh nghiệm, “lực lượng bán chuyên” này không thể làm tròn trách nhiệm và để tội phạm lợi dụng hoạt động.

Nhận diện một số phương thức, thủ đoạn của các đối tượng trộm cắp tài sản, như sau:

- Các đối tượng đi thành một nhóm 2-3 đối tượng lang thang trong các khu vực phố ngõ vắng cả ban ngày lẫn ban đêm, nhằm vào các khu vực có nhiều nhà trọ hệ thống cửa, khóa không chắc chắn hoặc các khu vực có nhiều nhà dân có điều kiện kinh tế, các hộ dân là cán bộ công chức đi làm khóa cửa cả ngày để đột nhập trộm cắp tài sản. Khi đi các đối tượng thường mang theo sẵn công cụ, phương tiện như: xe ô tô, xe máy, đèn pin, xà cầy, kìm cộng lực, thủy lực để phá khóa, mỏ lết, tước nơ vít, đèn khò (một số đối tượng mang cả hung khí như dao, kiếm… để chống trả khi bị phát hiện). 

Công cụ của đối tượng trộm cắp tài sản

- Đối với những hộ dân, các đối tượng theo dõi để ý những nhà dân thường có người già và trẻ nhỏ ở nhà, giả làm nhân viên sửa chữa, bảo dưỡng các công trình, thiết bị trong nhà, nhân viên tiếp thị bán ga, nhân viên tiếp thị bán các mặt hàng mỹ phẩm hoặc giả làm người quen của thành viên trong gia đình xin vào nhà. Sau đó một số đối tượng nói chuyện với chủ nhà để đánh lạc hướng, đối tượng còn lại lên các tầng để trộm cắp tài sản.

- Trước khi gây án, các đối tượng thường có các hoạt động tiếp cận hiện trường để thăm dò, xem xét, tìm hiểu quy luật đi lại của người có tài sản, nghiên cứu những sơ hở, thiếu sót, mất cảnh giác trong công tác quản lý, bảo vệ tài sản để thực hiện hành vi trộm cắp. 

- Trong các trường học, bệnh viện, các đối tượng trộm cắp thường là nữ giới, tuổi khoảng từ 25 đến 40 (thời gian các đối tượng lợi dụng để hoạt động thường vào khoảng thời gian sáng từ 7h30 - 8h, chiều từ 16h30 - 17h hàng ngày) trà trộn cùng các phụ huynh đưa con đi học sau đó lẻn vào trong các phòng dạy học, phòng làm việc của các giáo viên trộm cắp tài sản như: tiền, máy tính xách tay, điện thoại di động, các tài sản có giá trị khác... Chúng thường mặc áo chống nắng, mặt bịt khẩu trang, đầu đội mũ bảo hiểm che kín nhân dạng để né tránh bị nhận diện trong khi trộm cắp.

- Một số cách đột nhập của tội phạm trộm cắp: Mở hoặc cạy phá khóa. Dùng gậy dài có keo dán ở đầu để dính lấy trộm điện thoại di động, chìa khóa, sau đó mở cửa, đột nhập vào nhà trộm cắp tài sản. Dùng tô lô vit vặn ốc khung hoa sắt cửa sổ, cửa thông gió nhà vệ sinh, bếp hay dùng xà ben cậy mép cánh cửa, khóa cửa. Dùng ống tuýp hoặc mỏ lết to bẻ gãy tai khóa treo, phá khóa; phá song sắt cửa sổ, khung lắp quạt hút gió, cửa tum. Trèo tường, vượt rào, chui qua cửa sổ, ô thông gió, trèo lên ban công đột nhập vào nhà khi thấy cửa ban công không đóng...

Giải pháp để phòng ngừa tội phạm trộm cắp tài sản:

- Khuyến cáo của cơ quan Công an, để bảo đảm an toàn tài sản trong những ngày cuối năm này, hiệu quả nhất là việc nâng cao ý thức tự phòng ngừa, tự bảo vệ của người dân và cán bộ, công nhân viên của các cơ quan, đơn vị. Đối với các hộ dân, trước khi ra khỏi nhà và trước khi đi ngủ phải kiểm tra đóng các cửa chính, cửa sổ, cửa thông gió, cần gia cố sửa chữa lại các chỗ bị hư hỏng mà đối tượng trộm cắp có thể cậy phá đột nhập.

- Phải sử dụng các loại khóa cửa tốt để khóa cửa khi vắng nhà. Lắp đặt các thiết bị báo động. Chìa khóa nhà ở phải được để ở nơi an toàn. Lắp các loại khóa chống trộm xe máy, gắn thêm định vị, để xe ở nơi có người trông giữ hoặc gửi vào các bãi gửi xe. Không nên để vé xe, các tài sản, giấy tờ có giá trị trong cốp xe. Xe máy dù để trong nhà cũng nên khóa cổ, khóa càng. Tại các khu dân cư, cần đẩy mạnh phong trào tự quản trong nhân dân để giúp nhau trong việc bảo vệ tài sản. Các gia đình khi đi làm xa hoặc đi du lịch, về quê… mà không có người ở nhà phải gửi người trông coi, bảo vệ.

- Đối với các hộ dân khi có nhân viên lạ mặt đến nhà để bảo dưỡng sửa chữa bếp, bình gas, thiết bị điện, điện thoại, cáp truyền hình thì không được mở cửa cho vào nhà, nếu gia đình có nhu cầu sửa chữa thực sự trực tiếp liên hệ với trung tâm dịch vụ, kiểm tra lai lịch nhân viên trước khi cho vào nhà. Khi nhân viên ở trong nhà cần theo dõi, giám sát hoạt động của họ, khi nhân viên có yêu cầu làm việc theo ý họ thì phải cảnh giác đề phòng, phát hiện nghi vấn, tránh bị lợi dụng để trộm cắp tài sản.

- Các cơ quan, doanh nghiệp, trường học phải bố trí lực lượng bảo vệ chuyên trách, có đủ sức khỏe, năng lực hoàn thành nhiệm vụ; trang bị đầy đủ công cụ hỗ trợ, tổ chức tuần tra, canh gác thường xuyên, giám sát chặt chẽ khách ra vào cơ quan, tăng cường công tác bảo vệ, nhất là vào chập tối, đêm khuya và gần sáng là thời điểm kẻ gian dễ đột nhập, trộm cắp tài sản.

- Tại những nơi có tài sản lớn như nhà kho, phòng quỹ, phòng làm việc có nhiều tài sản, máy móc quan trọng cần có biện pháp phòng ngừa tốt hơn.

- Ngoài ra, tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát cả ban ngày và ban đêm cũng là một biện pháp hữu hiệu phòng ngừa, ngăn chặn các vụ trộm cắp tài sản. Phát hiện những đối tượng lạ mặt xuất hiện và lảng vảng trong khu vực có biểu hiện nghi vấn các hộ cảnh báo cho nhau và phản ánh ngay với cơ quan Công an gần nhất để kịp thời kiểm tra ngăn chặn.

- Đối với các chủ cho thuê trọ, phải quan tâm nhắc nhở, cảnh giác người thuê nhà, đầu tư gia cố lại các loại cổng, cửa cho chắc chắn, thực hiện đi gửi về báo, đề cao cảnh giác.

- Đối với các cửa hàng buôn bán những mặt hàng có giá trị cao như vàng hoặc các kim loại quý, ngoài việc bố trí bảo vệ đêm, hệ thống cửa cũng cần được gia cố. Camera theo dõi cần phải bố trí hợp lý, tích hợp với hệ thống chuông báo động...

- Các chủ doanh nghiệp, công ty cần phải nâng cao cảnh giác, nhắc nhở nhân viên không để tài sản cá nhân có giá trị tại phòng làm việc khi hết giờ làm việc, nhắc nhở bảo vệ theo dõi sát các đối tượng có dấu hiệu khả nghi kịp thời thông báo cho lực lượng Công an biết để phòng ngừa và hỗ trợ.

Tết Nguyên đán đã cận kề, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng trong đấu tranh, phòng, chống tội phạm trộm cắp tài sản, người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác trong việc bảo vệ tài sản của mình, góp phần giữ gìn ANTT.

Đức Hiếu